Eind 2019 is in China een nieuw virus opgekomen, het Coronavirus. Maatregelen van landelijke overheden zijn onvoldoende geweest om de verspreiding van het virus tegen te gaan. Vanaf begin maart 2020 zijn de extreme gevolgen van de Corona-crisis ook in Nederland voelbaar en kondigt het kabinet stapsgewijs steeds intensievere maatregelen aan om verdere verspreiding van het virus te voorkomen. De extreme economische en maatschappelijke gevolgen zijn op mondiaal niveau van dusdanig niveau, dat de uitbraak inmiddels heeft geleid tot een wereldwijde crisis.
Deze wereldwijde crisis heeft ruim twee jaar geduurd en inmiddels begint de samenleving weer als vanouds te functioneren. De omvang van de financiële effecten zijn en worden nog steeds waar mogelijk periodiek geraamd en bijgesteld in de zomernota, winternota en begroting. Inkomsten categorieën waar de impact met name voelbaar zijn geweest, zijn toeristenbelastingen, watertoeristenbelasting, parkeeropbrengsten, verhuur sportaccommodaties en dividendopbrengsten. Ook is voor een aantal zaken sprake van kostenstijgingen geweest. Hierbij kan gedacht worden aan hogere kosten van uitkeringen en de hieraan gerelateerde noodzakelijke extra ambtelijke inzet en hogere bijdragen aan exploitatietekort ten van onder andere het zwembad. De toekomst in het kader van COVID19 is niet te voorspellen en het kan zijn dat bij toekomstige varianten opnieuw sprake zal zijn van het (gedeeltelijk) sluiten van de samenleving met alle gevolgen van dien voor de opbrengsten en kosten.
In 2022 is oorlog uitgebroken tussen Rusland en Oekraïne. Ten tijde van dit schrijven worden duizenden vluchtelingen in Nederland verwacht, waarvan de eerste al zijn gearriveerd. Gemeenten worden vanuit de veiligheidsregio's verantwoordelijk gesteld voor het regelen van noodopvang voor vluchtelingen. De gemeente Edam-Volendam heeft haar deel van de vluchtelingen tot dusver kunnen opvangen in het voormalige verzorgingshuis De Meermin in Edam. De kosten die met de opvang gemaakt worden, worden middels een normvergoeding gecompenseerd door het Rijk. Het is nog niet duidelijk hoe de opvang van de vluchtelingen naar de toekomst toe ingevuld zal worden en wanneer de regeling zal aflopen.
Door de EU werd op de inval gereageerd met een enorm pakket aan sancties. Dit heeft geleid tot een enorme stijging van de grondstoffenprijzen, waarvan de stijging van de olie en gasprijs de belangrijkste is. Deze prijsstijgingen worden doorberekend in allerlei producten, materialen en brandstoffen. Dit heeft weer grote gevolgen voor onze contracten en raamovereenkomsten en alle nog uit te voeren werkzaamheden. Deze zullen allemaal (op termijn) duurder worden. In de begroting 2022 is de begroting bijgesteld voor zover dit inzichtelijk was. Hoe dit precies uit gaat pakken voor 2023 en erna, valt nu nog niet in te schatten.